Kapaklı Gazetesi - Kapaklı İlçe Sağlık Müdürlüğü, akılcı ilaç kullanımı ile ilgili bir bilgi notu paylaştı. Paylaşılan notta bilinçsiz antibiyotik kullanımına dikkat çekilirken, ‘’ Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz.’’ İfadelerine yer verildi.
Tüm Dünyada olduğu gibi akılcı olmayan ilaç kullanımı ülkemizde de ciddi bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. Hastalıktan korunmak için kullanılan aşırı – yersiz ilaç kullanımı birçok hastalığa sebep olurken, konuyla ilgili Kapaklı İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından bir bilgi notu paylaşıldı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önerileri doğrultusunda Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) programına dikkat çekilen notta, hangi şartlarda ilaç kullanılması gerektiği belirtildi.
Kapaklı İlçe Sağlık Müdürlüğü’nün yayınladığı notta şu ifadelere yer verildi;
‘’Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve insan sağlığı açısından çok büyük öneme sahip ilaçlardır. Kelime anlamı ile “antibiyotik” terimi, “hayata karşı” demektir. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çoğalmasını önlemekte ve bazen de bakterileri öldürmektedir. Bazı antibiyotikler, sadece kısıtlı sayıda farklı bakteri türü ile savaşabilecek şekilde geliştirilmiştir. Bunlara “dar spektrumlu antibiyotikler” denir. Doktorunuz, tam olarak hangi tür bakterinin sizin hastalığınıza neden olduğunu bildiği durumlarda bu tür antibiyotikleri reçeteler. Bu antibiyotikler, diğer yararlı veya zararsız bakterilere saldırmadıkları için, tedavilerde kullanılmak üzere en uygun antibiyotiklerdir. Diğer antibiyotiklerin geniş spektrumlu etkileri vardır. Pek çok bakteri türüne etki ederler ve bu nedenle “geniş spektrumlu antibiyotikler” olarak adlandırılırlar. Doktorunuzun hastalığınıza neden olan bakteri türünü tam olarak saptayamaması veya pek çok farklı türde patojenin bir arada bulunması gibi bazı durumlarda bu antibiyotiklerin kullanılması gereklidir. Bu antibiyotiklerin sakıncası, yararlı veya zararsız bakterileri de öldürme eğiliminde olmalarıdır.
ANTİBİYOTİK DİRENCİ NEDİR?
Bakteriler, çevrelerinde meydana gelen değişikliklere hızlı uyum sağlayabilen canlılardır. Antibiyotik direnci de bunun bir örneğidir. Belirli bir antibiyotiğe karşı direnç, söz konusu antibiyotiğin tedavi dozunda dirençli bakterileri öldüremediğini veya çoğalmalarına engel olamadığını ifade etmektedir. Antibiyotik direncine sahip bakteriler antibiyotik varlığında, dirençli olmayan bakterilere göre avantaj sağlar ve bunun bir neticesi olarak belirli bir süre sonra ortamdaki bakterilerin çoğu o antibiyotiklere karşı direnç sahibi olur. Ayrıca, bakteriler dirence neden olan genetik yapıları farklı bakteri türlerine de aktarabilir, bu da antibiyotik direncinin bakteriler arasında yaygınlaşmasına önemli katkı sağlar. Dirençli bakterilerin neden olduğu hastalıklar, özellikle de yoğun bakım ortamında ve bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda ciddi bir sağlık tehdidi oluşturmaktadır. Dirençli bakterilerin neden olduğu bu hastalıklar, tedaviye dirençli olup, hastanede yatış sürelerinin uzamasına ve bununla ilgili komplikasyonların gelişmesine, ölüm ve hastalığa yakalanma oranlarında artışa neden olmaktadırlar.
‘’ENFEKSİYONLAR ÖLÜMLE SONUÇLANIR’’
Antibiyotik direncinin önüne geçilmemesi durumunda gelecekte bizi bekleyen tehlike ise bundan çok daha büyüktür. Öyle ki, yakın gelecekte enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde antibiyotikler tamamen etkisiz hale gelebilir ve basit yara enfeksiyonları ölümle sonuçlanabilir. Örneğin antibiyotikler hakkında doğru bilinen bazı yanlışlar şu şekildedir; antibiyotikler yalnızca bakteriler için etkilidir, virüslere bağlı enfeksiyonları tedavi edemez, antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun ve doz ve şekillerde kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için ateş düşer. Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır. Antibiyotik alımı gerekmez. Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı olmaz. Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını, öksürüğü hafifletmez. Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine engel olmaz. Hekim önerisi olmadan kullandığımız antibiyotiğin etkisi olmayacağı gibi, yaygın ve yanlış kullanıldığında hızla direnç gelişir. Antibiyotiklere karşı direnç geliştiğinde, esas etki beklediğimiz bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde bu antibiyotikler etkili olamaz. Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz.
‘’ANTİBİYOTİK ATEŞİ DÜŞÜRMEZ’’
Antibiyotikler, bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bakterileri öldürüyor ve/veya üremesini durduruyor. Virüslere bağlı enfeksiyonlar tedavi edilmiyor, grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıklarda antibiyotiğin yeri olmamalı. İyi bir bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir. Antibiyotik ateşi düşürmez, ağrıyı dindirmez. Her antibiyotik her hastalıkta kullanılamaz. Ayrıca antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz aralıklarının uygunsuz olması antibiyotik direncine yol açıyor. Antibiyotiğe duyarlı bakterilerin antibiyotiğe maruz kaldıklarında öldükleri halde, dirençli bakteriler büyümeye ve çoğalmaya devam edebilirler. Bu nedenle bu dirençli bakteriler toplumda hızla yayılarak diğer insanlarda enfeksiyonlara neden olabilir. Uygunsuz antibiyotik kullanımı, antibiyotiklere karşı direnci artırır ve antibiyotik kullanımı gerektiğinde yetersiz kalır. Etkili antibiyotikler olmadan yoğun bakım, organ nakli, kanser kemoterapisi, yeni doğan bebeklerin bakımı veya kalça ya da diz protezi ameliyatı gibi yaygın cerrahi işlemlerin uygulanmasının mümkünatı da yoktur.
‘’ANTİBİYOTİKLERİ DOĞRU KULLANIN’’
Antibiyotikleri doktorunuz önerdiğinde, eczacınıza danışarak kullanın. Doktorunuz antibiyotik reçetelediğinde, tedavi talimatlarını dikkatli bir şekilde takip etmelisiniz. Sadece bu şekilde bütün bakterilerin yok edildiğine emin olabilir ve bakteriyel direnç gelişiminin önüne geçebilirsiniz. Temel Kurallar: Doz ve zaman talimatlarına uyun, hiçbir zaman ilacınızı almanız gereken zamanı atlamayın ve reçetelenen doza sadık kalın. tedaviyi yarıda kesmeyin, tedaviye başladıktan birkaç gün sonra kendinizi daha iyi hissetseniz bile tedavi sürecinin tamamını devam ettirin. Bakterilerin tamamen yok edilmesi ancak bu şekilde mümkündür. Ayrıca asla antibiyotiklerden kalanları kullanmayın.’’
